Mindfulness

Nie radzimy sobie ze stresem. Ten nieodłączny element naszej codzienności determinuje kondycję psychiczną i fizyczną człowieka. Wpływa na ocenę jakości życia, poczucie własnej wartości, naraża na lęk i depresję, bezpośrednio rzutuje na zdrowie i jest jedną z przyczyn chorób psychosomatycznych.

Redukcja stresu oparta na uważności

Doktor Jon Kabat-Zinn, twórca metody MBSR (mindfulness-based stress reduction, redukcja stresu oparta na uważności) stosowanej dziś w ośrodkach zdrowia, szpitalach i klinikach na całym świecie, w swojej książce „Praktyka uważności dla początkujących” pisze: „Trwa debata publiczna na temat tego, jak powinno się finansować opiekę zdrowotną. Temu, na czym owa «opieka»polega, a nawet temu, czym właściwie jest zdrowie i jak można je chronić lub przywracać, często poświęca się mniej uwagi. O działaniu lepiej nie mówić… W takiej sytuacji jedyną rozsądną rzeczą jest wziąć przynajmniej część odpowiedzialności za swoje zdrowie i samopoczucie. Takie osobiste zaangażowanie w sprawy własnego zdrowia jest w gruncie rzeczy istotnym elementem nowej wizji medycyny i opieki zdrowotnej; w modelu tym pacjent odgrywa rolę aktywnego współpracownika lekarzy, mobilizuje swoje wewnętrzne siły uzdrawiające w takim stopniu, jak to tylko możliwe”.

Medytacja mindfulness

Chcesz nauczyć się panować nad stresem i kontrolować emocje, uniknąć napadów paniki, kłopotów ze snem i stanów lękowych? Chcesz zachować zdrowie i osiągnąć dobrostan? Zastanawiasz się, czy to w ogóle możliwe… Odpowiedzią będzie uważność. W dosłownym tłumaczeniu mindfulness oznacza „pełnię umysłu” albo „pełną świadomość”. Badania przeprowadzone na dużych populacjach wykazały, że jej praktyka jest silnie skorelowana z dobrym samopoczuciem i zdrowiem. Program medyczny i psychoedukacyjny, opracowany pod koniec lat 70. przez Kabat-Zinna dla osób cierpiących na przewlekły ból fizyczny i zaburzenia emocjonalne, doczekał się analiz naukowo-badawczych. Wykazały, że program skutecznie redukuje stres i zwiększa odporność na negatywne emocje. Dzięki temu zyskał aprobatę świata medycznego.

Uważność nie jest piękną ideą, o której zapomina się w chwilach stresu. Nie jest też techniką relaksacyjną. W ogóle nie jest techniką. Jest sposobem bycia trwale kształtującym naszą codzienność. Dołącz do osób, którym pomogła. Doświadcz jej i osiągnij życiową pełnię.

Potęga skupionej świadomości

Praktyka uważności w walce ze stresem i cierpieniem to świadome skupianie świadomości w obliczu wyzwań. To nauka nieodkładania życia na później, bycie tu i teraz. W świecie rozpraszającym uwagę gadżetami i technologią, które miały nam zapewnić wygodę, a zabierają czas i energię, stajemy się rozdrażnieni, poirytowani i sfrustrowani. W środowisku, w którym nieustannie oceniamy i jesteśmy oceniani, pod presją czasu, w zalewie informacji i natłoku bodźców gubimy to, co naprawdę ważne. Uciszenie wewnętrznego krytyka i pielęgnowanie miłości własnej mogą być pierwszymi krokami do odkrycia uroku uważnego życia.

Praktyka uważności

Naturalne metody pozwalające uzdrowić ciało i ukoić ducha to praktyki, których celem jest ograniczenie niepokoju i przekazanie Ci kontroli nad emocjami. Dają odpowiedź na pytanie, jak radzić sobie z przewlekłym bólem, zmęczeniem i stresem, jak odzyskać równowagę, poprawić jakość życia i relacje z innymi.

Chcesz żyć pełnią życia pośród codziennych wzlotów i upadków? Nie czekaj na szczęście. To stan niezależny od czynników zewnętrznych.

5 kroków do pełni życia

1. Tu i teraz. Medytacja mindfulness to świadoma percepcja doświadczenia za pomocą wszystkich zmysłów oraz obserwacji intelektualnej bez emocjonalnego zaangażowania „ja”. Celem jest doświadczenie wewnętrznego spokoju i radości. Praktykuj w sposób delikatny i konsekwentny. Bądź w pełni obecny w chwili bieżącej: stale na nowo powracaj uwagą do tego, co właśnie się dzieje. Koncentruj uwagę na bieżącym doświadczeniu. Pozbądź się automatyzmu reakcji i ocen, naucz się akceptacji, uwolnij się od uprzedzeń i schematów, wykształć przychylność i życzliwość wobec świata i siebie, ćwicz cierpliwość, poszerz swoje horyzonty poprzez otwieranie umysłu na nowe informacje i doświadczenia. Powracaj do własnego ciała i zmysłów: przestaw świadomość tak, aby Twój kontakt ze sobą i światem był pełen przestrzeni i światła, nacechowany miłością. Naucz się stabilizować uwagę i obecność pośród codziennych zajęć i obowiązków, dzięki czemu obiekty w polu świadomości nabiorą ostrości. Ogranicz kontakt z elektroniką i technologią. Wydaje się to niemożliwe? Zacznij od jednego wieczoru offline w tygodniu. Czas, który zyskasz, przeznacz na świadomy kontakt ze sobą: podaruj sobie ten luksus.
2. Bądź uważny podczas jedzenia. Świadomie dobieraj posiłki, wielkość nakładanych porcji, kontroluj tempo jedzenia, nie ulegaj konwenansom i naciskom społecznym. Zwróć uwagę na to, jakie myśli i emocje dotyczące jedzenia Ci towarzyszą. Smakuj: niech to będzie doświadczenie zmysłowo-cielesne, zajmij się nim bardzo szczegółowo. Obserwuj własne reakcje i trwaj w świadomości.
3. Uważnie oddychaj. Pozwól sobie na nieosądzające, pozamyślowe, bezpośrednie doświadczanie oddechu wpływającego do ciała i wypływającego z niego. Skup całą uwagę na tych doznaniach. Obserwuj, jak się uspokajasz i wyciszasz. Nie myśl o oddychaniu. Odczuwaj je i przeżywaj. Następnie rozszerz pole świadomości skupionej na oddechu na każdy fragment oddychającego ciała. Odczuwaj ciało jako doskonałą całość.
4. Ukierunkuj uważność na dźwięki, ciszę, zapachy, emocje. Oddawaj się im bez reszty.
5. Nie bądź wobec siebie krytyczny. Nie karć się za „złą” czy „niewłaściwą” praktykę. Staraj się najlepiej, jak potrafisz, bez oceniania. Nie próbuj być „dobry w uważności”. Przeżywaj świadomie to, co się odsłania chwila po chwili, skupiaj uwagę na odczuwaniu własnego doświadczenia. Codzienne spędzanie czasu w ten sposób (odpoczynek w sferze bycia, w polu pełnej przytomności) jest lekarstwem.

Źródło: Kabat-Zinn J. Praktyka uważności dla początkujących. Warszawa: Czarna Owca, 2017.